2025-09-10 Litouwen: Richting westen - Hill of Crosses - Kurmaiciai
Woensdag 10 september 2025
Ik rij westelijk vandaag richting de kust. De route gaat door de grensstreek
met Letland. Veel platteland dus.
Op zich wel een mooie omgeving om doorheen te toeren. Helaas bestaat
het merendeel van de wegen die ik moest hebben uit grind. En, buiten de
extreme stof explosie, rijdt het niet comfortabel.
Het doel van vandaag is de Heuvel der Kruisen, een (inter)nationaal
bedevaartsoord, zo'n 12 km ten noorden van de stad Siauliai, in de
noordelijke regionen van Litouwen.
Exacte gegevens ontbreken, maar men neemt over het algemeen
aan dat de eerste kruisen geplaatst werden op de voormalige Jurgaičiai
of Domantai-verdedigingsheuvel, na de Novemberopstand (1830-1831).
Door de eeuwen heen werden hier niet alleen kruisen geplaatst, maar
ook grote crucifixen, gravures van Litouwse patriotten, beelden van de
maagd Maria en duizenden kleine heiligenbeelden en gebedskettingen.
Dit werd en wordt vandaag de dag nog steeds gedaan door katholieke
pelgrims. Het precieze aantal kruisen op de heuvel is onbekend, maar
het wordt geschat op 50.000, hoewel een bezoeker van de heuvel al snel
uit zou gaan van meer dan een miljoen.
Naarmate de tijd verstreek is de heuvel een symbool geworden van
de kracht van het Litouwse (katholieke) geloof, ondanks de vele
bedreigingen die het heeft doorstaan. Na de Derde Poolse deling in
1795 werd Litouwen deel van Rusland. De Polen en Litouwers hebben
hierna twee keer zonder succes geprotesteerd tegen de Russen, tijdens
de Novemberopstand (1830-1831) en de Januari-opstand (1863). Deze
twee opstanden stonden in connectie met de geboorte van de Kryžiu
kalnas: families konden de lichamen van gesneuvelde rebellen niet
meer terugvinden en plaatsten daarom symbolische kruisen op de
locatie van een voormalige verdedigingsheuvel.
Toen het oude politieke systeem van Oost-Europa in 1918 ophield
te bestaan verklaarde Litouwen zich opnieuw onafhankelijk. In deze
tijd werd de Kryžiu kalnas door de Litouwers gebruikt als plaats om
te bidden voor vrede, om te bidden voor hun land en voor de geliefden
die ze hadden verloren tijdens de Litouwse Onafhankelijkheidsoorlogen
(1918, 1919 en 1920).
Tijdens de jaren 1944-1990 kreeg de Kryžiu kalnas een speciale
betekenis, toen Litouwen werd bezet door de Sovjet-Unie. De Litouwers
bleven naar de heuvel reizen om hem te vereren. Op die manier maakten
ze duidelijk dat ze altijd trouw zouden blijven aan hun eigen identiteit, religie
en erfgoed: het was een vorm van vreedzaam verzet. Ook al werkten de
Sovjets hard om nieuwe kruisen te verwijderen en verdween de heuvel maar
liefst drie keer onder Russische bulldozers, de kruisen bleven terugkomen.
Er waren zelfs plannen gemaakt om een dam te bouwen op de nabijgelegen
Kulvė rivier, zodat de heuvel onder water zou komen te staan.
Op 7 september 1993 bracht paus Johannes Paulus II een bezoek aan
de Kruisheuvel en noemde de plaats 'een plek voor hoop, vrede, liefde
en 'opoffering'.
Omdat de heuvel in niemands bevoegdheid rust, is iedereen vrij om er
kruisen neer te zetten waar ze willen. Als resultaat daarvan is de heuvel
een chaotisch aandoende plaats geworden en heeft de commerce zijn
plek geclaimd.
Helemaal doorrijden naar de kust wilde ik niet. Dat zou nog eens twee uur
toeren worden. Ik vond deze leuke oude spoorbrug aan de rivier Venta.
Met op steenworp afstand deze leuke picknickplek. Aangezien het in de verte
al aan het rommelen was van het onweer vond ik het welletjes voor vandaag.
Reacties
Een reactie posten